توافق نانوشته و ناگفته‌ همچنان در جریان است/ عمان و قطر به پیشنهادهای عملیاتی در خصوص موضوعات خُرد مربوط به جابجایی پول بسنده می‌کنند

مهیارنیوز | ساسان کریمی، تحلیل‌گر مسائل بین‌الملل در پاسخ به این سوال که چه عواملی باعث مسکوت ماندن مذاکرات برجام یا رفع تحریم‌ها شده است، گفت: شرایط بین‌­المللی تغییر کرده است. در واقع پرونده هسته‌­ای ایران از اولویت غرب و به ویژه ایالات متحده خارج شده است.

به گزارش ایلنا، بخش هایی از گفت و گوی کریمی را در ادامه می خوانید:

• جنگ اوکراین به تبع آن شرایط روسیه در محیط بین‌­المللی، شرایط داخلی ایران در سال گذشته، جنگ غزه و انتخابات پیش رو در ایالات متحده شرایطی است که نسبت به دوران قبل تغییر کرده و در نتیجه زمان زیادی است که مطلوبیت احیای برجام را نسبت به شرایط کنونی برای طرف­‌های غربی کم کرده است.
• واقعیت آن است که در انتهای دولت دوازدهم و ابتدای دولت سیزدهم فضای بسیار مثبتی در آن سوی میز مذاکرات احیای برجام وجود داشت که متاسفانه تحت تأثیر بحث‌­های مربوط به سیاست داخلی و جناحی، مسائل هویتی، باورهای اشتباه و توهم آمیز قرار گرفت. ما در آن زمان، بر سر به کار بردن واژه برجام یا حذر از آن رجزخوانی ضمنی داشتیم.
• متأسفانه برخی از کسانی که در دولت جدید کار سیاست خارجی را بر عهده گرفتند فکر می­‌کردند مذاکرات و توافق کردن تنها به اراده ایشان بستگی دارد و طرف مقابل همیشه پشت در می‌‌ایستد که اینطور نبود. حالا متوجه شده‌اند ولی متاسفانه بسیار دیر شده و منافع ملی از جهات مختلفی تضییع شده است.
• اروپایی‌­ها نسبت به قبل در موضع کمتر همراهی با احیای برجام قرار دارند. به خصوص در آلمان پس از تغییر در دولت شاهد مواضع سرسختانه‌­ای بودیم و در اتفاقات سال گذشته این مواضع سرسختانه‌­تر شد. این تا حدی است که امروز در مواردی دولت ایالات متحده مواضع اروپایی‌­ها را نسبت به جمهوری اسلامی تعدیل می‌­کند. در سمت ایرانی اما بارها شاهد ابراز علاقه­‌ از سوی آقای امیرعبداللهیان بوده­‌ایم ولی پاسخی نیامده است.
• حتی ایشان بارها با شوق اعلام کرده‌اند که پیام­‌هایی را مکرراً از طرف آمریکایی‌ها دریافت می­‌کنند. اما این هم نوش­دارویی پس از مرگ سهراب معنا می‌­شود چراکه از اساس این آمادگی در دولت بایدن وجود ندارد که تا انتخابات ریاست.جمهوری چنین مذاکراتی را آغاز کند.
• در زمان ترامپ که ژاپنی‌­ها و دیگران پیشنهادهای میانجی­گرانه­‌ای را ارائه کردند به هر علت موقعیت آن وجود نداشت که بتوانیم پاسخ مثبتی به آنها دهیم. اکنون اما عمان و قطر به پیشنهادهای عملیاتی در خصوص موضوعات موردی و خرد مربوط به جابجایی پول‌­ها و غیره بسنده می­‌کنند.
• چراکه متوجه این معنا شده‌­اند که زمانی که امکان عمل واقعی و برداشتن قدم­‌های اساسی برای احیای برجام بود طرف‌ها با اتلاف زمان و تصورات غلطی نظیر زمستان سخت و غیره دست به عمل نزدند و امروز هم ایالات متحده این آمادگی را ندارد. بنابراین عمان، قطر و دیگر کشورها چندان تحرکی از خود نشان نمی‌­دهند. ضمن آنکه ضعف عملکرد دیپلماسی ما امروز آشکار شده است.
• به نظرم در دولت کنونی ایالات متحده نمی­‌توان منتظر چنین آمادگی­‌ای بود. در دولت کنونی ما هم از نظر فنی آمادگی لازم وجود ندارد. بنابراین اگر دموکرات‌­ها روی کار بیایند، مامور کردن تیم و فرد جدید برای این مذاکرات می‌­تواند امید بخش باشد.
• گفت‌وگویی هم اگر باشد بیشتر حول مساله­ غزه و حماس است و نه برجام. من در شرایط کنونی قطری‌­ها و عمانی‌­ها را واقع‌گراتر و باهوش­‌تر از آن می­‌بینم که بخواهند خود را به چنین تقلایی بیندازند.
• موافقت نانوشته و حتی ناگفته‌ همچنان در جریان است. فعلاً ایران و ایالات متحده خود را در وضعیت تعادلی نسبت به گزینه­‌ها می‌­بینند که افزایش تنش، افزایش توسعه­‌های هسته­‌ای، افزایش تحریم­‌ها و غیره اتفاق نیفتد.
• احتمالاً سهل‌­گیری در فروش نفت به چین در برابر موضوعاتی که برای جمهوری اسلامی ایران قابل پذیرش بوده­‌اند انجام می‌‌شود و بیش از این در دسترس نیست. تنها چیزی که باید به آن توجه کرد عدم فروش سهمیه نفت، بالا رفتن هزینه­‌های واردات و انتقال پول، امنیتی بودن وضعیت منطقه و در نتیجه آنها به صرفه نبودن همکاری با ایران برای شرکت‌­های خارجی، همچنین عدم سرمایه گذاری خارجی، خروج سرمایه و نیروی انسانی و غیره است که ذیل این وضعیت تعلیق بر ایران تحمیل شده است.
• در یک کلام بقای ما در وضعیت کنونی و حتی در وضعیت فشار حداکثری که فشار چندین و چند برابر بیش از امروز بود به خطر نمی­‌افتد و پروژه امثال ترامپ و پمپئو در این معنا با شکست سنگین مواجه بوده است. اما توسعه ما تقریباً متوقف است و این مسأله­ قابل اغماض نیست که بخواهیم نسبت به آن بی‌‌تفاوت باشیم.

منبع: mahyarnews.com

برچسب ها: ایران، آمریکا، برجام، توافق