مقصر تولید خودرو‌های بی‌کیفیت کیست؟

مهیارنیوز- مجادله پلیس و خودروسازان بر سر کیفیت خودرو‌های داخلی بعد از تصادف زنجیره‌ای بهبهان و باز نشدن ایربگ‌ها همچنان ادامه دارد. در این رابطه احمد نعمت‌بخش دبیر انجمن خودروسازان ایران درباره حادثه بهبهان و بازنشدن ایربگ خودرو‌ها گفته بود: «اکثر خودرو‌های حادثه دیده دارای ایربگ بودند، اما در این تصادف از عقب دچار حادثه شده اند. در مجموع‌عدم آسیب دیدگی خودرو‌های ال ۹۰ از روبه رو باعث شد تا ایربگ‌های آن‌ها عمل نکند. از میان ۱۵ خودروی پراید هم ۱۱ خودرو به دلیل سال ساخت تولید، فاقد ایربک بودند. در این حادثه از محصولات سایپا هشت خودرو دارای ایربگ بوده‌اند که، چون برخورد از عقب صورت گرفته ایربگ‌ها عمل نکرده اند».

عمت‌بخش اضافه کرده بود: «باید این نکته را اعلام کرد که اکثر خودرو‌های حادثه دیده دارای ایربگ بودند، اما در این تصادف از عقب دچار حادثه شده‌اند و به همین دلیل ایربک‌ها باز نشده است. البته براساس قوانین اگر سرعت فاصله دو خودرو در حادثه کمتر از ۱۵ کیلومتر باشد ایربگ آن‌ها باز نمی‌شود. نا گفته نماند. برخی از خودرو‌های این حادثه بعد از تصادف خاموش بوده‌اند و طبیعی است که ایربک عمل نکند.»

در واکنش به این سخنان نعمت‌بخش، سرهنگ عین الله جهانی معاون اجتماعی و فرهنگ ترافیک پلیس راهور گفته است: «از اظهارات دبیر انجمن خودروسازان بسیار تعجب کردم، چطور ممکن است که در یک تصادف رانندگی همه خودرو‌ها از قسمت عقب دچار آسیب دیدگی شوند و این موضوع به عنوان دلیلی برای بازنشدن ایربگ اعلام شود؟ خب خیلی منطقی است که وقتی خودرویی از قسمت عقب آسیب ببیند، خودرویی دیگر از قسمت جلو با آن برخورد کرده است. یعنی ۶۰ خودرو با هم تصادف کرده‌اند و ایربگ هیچ کدام باز نشده، چون همه از قسمت عقب آسیب دیده‌اند؟»

جهانی ادامه داد: «انتظار این است به جای پاسخ‌های غیر فنی و غیرمنطقی و به جای مخدوش کردن افکار عمومی با اینگونه نگرش‌ها، همه و همه به فکر اصلاح و بهبود نقایص ایمنی و ارتقاء کیفیت خودرو‌های تولید داخل باشیم تا ضمن عمل به وظایف، گامی را برای ایمنی بیشتر مردم برداریم.»

مقصر تولید خودرو‌های بی‌کیفیت کیست؟

امرالله امینی کارشناس صنعت خودرو با اشاره به اینکه موضوع کیفیت خودرو‌های ساخت داخل تنها به یک مجموعه مرتبط نمی‌شود، گفت: کیفیت این یک فرآیند است که از یک جایی آغاز و در یک. نقطه‌ای پایان می‌یابد، بر این اساس از زمانی که مواد اولیه توسط قطعه‌ساز و خودروساز تهیه می‌شود، فرایند ارزیابی کیفیت نیز آغاز می‌شود، در این رابطه باید توجه کرد که مواد اولیه ای که برای ساخت قطعات خودرو استفاده می‌شود، باید از کیفیت قابل قبولی برخوردار باشد.

وی افزود: اما متاسفانه در این زمینه شاهد هستیم که از بی‌کیفیت‌ترین و ارزان‌ترین قطعات چه از سوی خودروسازان و چه از سوی قطعه‌سازان استفاده می‌شود، بنابراین یک بُعد قضیه تهیه مواد اولیه نامرغوب و بی کیفیت است که منجر می‌شود به طور مثال ایربگ‌های خودرو‌ها به موقع عمل نکند، در این زمینه قطعه‌سازانی که ایربگ‌ها را برای خودروسازان تولید کرده‌اند باید در این زمینه پاسخگو باشند، که چرا این ایربگ‌ها در زمان تصادف عمل نکردند.

امینی اظهار داشت: از سویی مشکل استفاده از مواد اولیه نامرغوب تنها در صنعت خودرو نیست، بلکه در قضیه برگشت خوردن صادرات محصولات کشاورزی از جمله فلفل دلمه استفاده از سموم و آفاتی که از چین وارد شده بسیار بی‌کیفیت بوده، در صنعت خودرو نیز استفاده بیش از حد از مواد اولیه چینی که بی کیفیت هستند باعث بروز چنین مشکلی شده است.

استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی اضافه کرد: به نوعی حلقه گمشده ایمنی در صنعت خودرو بحث کنترل کیفیت و نظام ارزیابی ساخت است که به هیچ عنوان در ساختار صنعت خودروسازی و قطعه‌سازی وجود ندارد، در این زمینه سازمان استاندارد به عنوان متولی این قضیه در کشور نیز به هیچ عنوان مسئولیت خود را برعهده نگرفته و در تست‌های تصادف جاده‌ای که باید خودرو‌ها به صورت دوره‌ای آن‌ها را پاس کنند و از نظر ایمنی از سلامت کامل برخوردار باشند، اما چنین فرآیندی به هیچ عنوان در ایران اجرا نمی‌شود و سازمان استاندارد نیز در این زمینه پاسخگو نیست، بنابراین همین طور که مشاهده می‌کنید یک زنجیره باعث تولید خودروی بی کیفیت می‌شود و تنها یک سازمان یا شرکت را نمی‌توان در این زمینه مقصر دانست.

وی با اشاره به اینکه آموزش و وجود نیروی متخصص برای تولید قطعات برای خودرو‌های داخلی از اهمیت بسزایی برخوردار است، ادامه داد: متاسفانه در این زمینه نیز خودروسازان به هیچ عنوان درست عمل نکردند و با وجود نیروی انسانی مازادی که آن‌ها برخوردارند، اما این نیروی انسانی به هیچ عنوان از تخصص لازم برخوردار نیست، از سوی دیگر به نوعی می‌توان گفت حتی شرکت‌های خودروساز در زمینه مونتاژ کاری نیز نمی‌توانند به خوبی عمل کنند، زیرا در تصادف زنجیر‌های در بهبهان خودرو‌های مونتاژی نیز با صدمات بسیار زیادی روبرو شدند، بنابراین کیفیت ساخت این نوع خودرو‌ها نیز با اینکه به صورت سی کی دی وارد شده و در داخل مونتاژ می‌شوند، بالا نبوده است، اگر ما در شرکت‌ها نیروی متخصص داشته باشیم به هیچ عنوان چنین مشکلی برای خودروسازان به وجود نمی‌آید.

این کارشناس صنعت خودرو، انحصاری بودن این صنعت را دیگر مشکلی دانست که به تولید قطعات بی کیفیت منجر می‌شود، بیان کرد: با توجه به انحصاری که برای دو خودروساز بزرگ کشور وجود داشته، آن‌ها خود را ملزم به افزایش کیفیت محصولاتشان به منظور جلب رضایت مشتریان و افزایش سهم بازار خود نمی‌کنند، در حال حاضر یک بازار انحصاری در اختیار آن‌ها قرار دارد، بنابراین تا زمانی که صنعت خودرو در انحصار دو شرکت ایران خودرو و سایپا باشد، آن‌ها به هیچ عنوان از عزم لازم برای تولید خودرو‌های باکیفیت برخوردار نخواهند بود، تا جان مردم و دارندگان خودرو را حفظ کنند.

امینی خاطرنشان کرد: مشکل دیگر در این زمینه دولتی بودن صنعت خودرو است که متاسفانه به دلیل دخالت‌های پی‌درپی دولت در صنعت خودرو مدیران سیاسی بر سر کار می‌آیند که هیچگونه تخصص و تجربه در این صنعت ندارند، در این زمینه باید به این نکته اشاره کرد که شرکت‌های خودروساز حیاط خلوت دولت‌های مختلف تبدیل شدند و آن‌ها به جای اینکه افراد صنعتی و باتجربه را بر سرکار بگمارند، افراد سیاسی از سوی دولت به عنوان مدیر در صنعت خودرو محسوب می‌شوند که نتیجه آن را نیز امروز مشاهده می‌کنید که با عوض‌شدن دولت مدیران نیز تغییر پیدا کردند، با این وضعیت ثبات مدیریتی را در شرکت‌های خودروسازی شاهد نیستیم.

وی تصریح کرد: این درحالی است که دولت شرکت خودروسازی را به حال خود رها کرده، زیرا با توجه به هزینه‌های گزافی که مدیران سیاسی به گردن شرکت‌های خودروسازی گذاشته‌اند، امروز دولت نمی‌تواند، اقدامی کند و یقه خودروساز را بگیرد، زیرا در دولت‌های مختلف با فشار به خودروسازان خواستار احداث سایت‌های مختلف در کشور‌هایی مانند ونزوئلا، سنگال و…، شدند که با چنین اقدامی سرمایه خودروسازان به هدر رفت، یا در داخل نیز نمایندگان مجلس برای حوزه انتخابی خود درخواست احداث سایت استانی کردند، درحالی که زیر ساخت‌های چنین موضوعی فراهم نبود.

امینی اذعان داشت: چنین اقدامی باعث ایجاد هزینه‌های سر بار برای خودروسازان شده و به جای اینکه خودروسازان منابع خود را صرف تحقیق و توسعه به منظور افزایش کیفیت خودرو‌های تولیدی کنند، صرف مسائل دیگری شده است، بنابراین تا زمانی که نگاه سیاسی بر صنعت خودرو حاکم باشد، مشکلات از بین نخواهند رفت، رفتن خواهد شد.

این استاد دانشگاه وی با اشاره به ویژگی‌هایی که یک مدیر خودروساز باید از آن برخوردار باشد، گفت: مدیری که بر مسند یک شرکت خودروسازی می‌نشیند، باید فردی قوی، مستقل، کاربلد، مسئولیت‌پذیر باشد و در عین حال زیر بار حرف سفارشی در موارد مختلف نرود، زیرا وضعی که امروز صنعت خودروسازی با آن روبرو است، تا حدودی ثمره عملکرد مدیران نالابق و ناکارآمد است. این درحالی است که قوه قضاییه و مجلس نیز در کنار دولت به هیچ عنوان به وظایف خود در رابطه با عملکرد مدیران شرکت‌های خودروساز عمل نکرده‌اند، که وضعیت امروز به اینجا کشیده که صدای همه از بی کیفیت بودن خودرو‌های داخلی بلند شده است.